Zloupotreba platnih kartica

Platne kartice su instrument bezgotovinskog plaćanja koji vam omogućava plaćanje robe i usluga i podizanje gotovine.

Kao i prilikom korišćenja bilo kog drugog bankarskog proizvoda, neophodno je da se kod svoje banke ili platne isntitucije upoznate s uslovima izdavanja i korišćenja platnih kartica, načinom njihove upotrebe i pravilima u vezi s bezbednošću korišćenja kartica.

Zloupotreba platnih kartica regulisana je Zakonom o platnim uslugama. U skladu sa ovim zakonom, dužni ste da platnu karticu koristite u skladu s propisanim, odnosno ugovorenim uslovima kojima se uređuju izdavanje i korišćenje tog platnog instrumenta.

Odmah po prijemu platne kartice potrebno je da preduzmete sve razumne i odgovarajuće mere radi zaštite personalizovanih sigurnosnih elemenata tog instrumenta (npr. lični identifikacioni broj) na šta vas banka ili platna institucija upozoravaju prilikom zaključenja ugovora i u samom ugovoru.

Takođe, odmah nakon saznanja o gubitku, krađi ili zloupotrebi platne kartice, dužni ste da o tome obavestite pružaoca platnih usluga ili lice koje je ovaj pružalac odredio. Ovo je važno iz razloga što nećete snositi gubitke nastale zbog neodobrenih platnih transakcija koje su izvršene nakon što ste obavestili banku ili platnu instituciju da je platna kartica izgubljena, ukradena ili zloupotrebljena, osim ako su ti gubici nastali usled prevarnih radnji.

Obaveze banke ili druge institucije koja izdaje platnu karticu je da obezbedi da su personalizovani sigurnosni elementi platne kartice dostupni isključivo korisniku kome je platna kartica izdata, kao i da korisnik platne kartice u svakom trenutku može na odgovarajući način obavestiti banku ili platnu instituciju o gubitku, krađi ili zloupotrebi platne kartice. Nakon toga, banka ili drugi izdavalac platne kartice je dužna da spreči svako dalje korišćenje platne kartice. Pored toga, banka ima zakonsku obavezu  da korisniku platne kartice dostavi dokaz o tome da ju je taj korisnik obavestio o gubitku, krađi ili zloupotrebi platne kartice, ako je korisnik platnih usluga podneo zahtev za dostavljanje tog dokaza u roku od 13 meseci od dana ovog obaveštenja.

Shodno zakonu, pružalac platnih usluga odgovoran je za izvršenje platne transakcije za koju ne postoji saglasnost korisnika platne kartice (neodobrena platna transakcija) i dužan je da odmah po saznanju izvrši povraćaj iznosa te transakcije korisniku, odnosno da njegov platni račun vrati u stanje u kojem bi bio da neodobrena platna transakcija nije izvršena. Pružalac platnih usluga u obavezi je i da izvrši povraćaj iznosa svih naknada koje je naplatio korisniku, kao i da izvrši povraćaj, odnosno plati iznos svih kamata na koje bi korisnik imao pravo da neodobrena platna transakcija nije izvršena.

Što se tiče odgovornosti korisnika platne kartice, snosiće gubitke koji proističu iz izvršenja neodobrene platne transakcije do iznosa od 3.000 dinara, ako su one izvršene usled korišćenja  izgubljene ili ukradene platne kartice, ili platne kartice koja je zloupotrebljena jer korisnik nije uspeo da zaštititi njene personalizovane sigurnosne elemente.

Takođe, zakonom je predviđeno da korisnik platne kartice neće snositi gubitke ako mu pružalac platnih usluga nije obezbedio odgovarajući način obaveštavanja o izgubljenom, ukradenom ili zloupotrebljenom platnom instrumentu u skladu sa zakonom, kao ni gubitke nastale zbog neodobrenih platnih transakcija koje su izvršene nakon što je obavestio pružaoca platnih usluga da je platni instrument izgubljen, ukraden ili zloupotrebljen.

Ako su neodobrene platne transakcije izvršene zbog prevarnih radnji ili ako usled krajnje nepažnje ili namere korisnik nije ispunio svoju zakonsku obavezu da čuva lične sigurnosne podatke, snosiće sve gubitke koji proističu iz izvršenja ovih transakcija.

SAVETI: