Наслеђивање кредита

Сектор за заштиту и едукацију корисника финансијских услуга примио је претходних година велики број питања и приговора грађана у вези са обавезама по уговору о кредиту који је са банком закључио корисник који је у току уговорног односа преминуо. У великом броју таквих случајева наследници најчешће нису упознати у довољној мери с процедуром, као ни с правима и обавезама које као наследници имају. Већина сматра да након смрти главног дужника обавеза плаћања кредита престаје.

Уколико корисник кредита (оставилац) није за живота на други начин обезбедио отплату кредита, његова права и обавезе из уговора о кредиту прелазе на његове наследнике. Законом о наслеђивању прописана је обавеза наследника да одговара за оставиочеве дугове. Заоставштину оставиоца чине имовинска права и обавезе. Наслеђују се, дакле, не само имовинска права већ и обавезе, у конкретном случају – дуг по кредиту. У тренутку смрти корисника кредита његова целокупна заоставштина прелази по сили закона на наследнике.

Прихватање наследства аутоматски подразумева и прихватање обавеза, односно дуговања, aли само до висине вредности наслеђене имовине. Уколико има више наследника, они солидарно одговарају за наслеђене дугове, сваки до висине вредности свог наследног дела, без обзира на то да ли је извршена деоба наследства. Ако је деоба наслеђене имовине извршена, дугови међу наследницима деле се сразмерно њиховим наследним деловима.

Сама чињеница да говоримо о наслеђивању дуга по кредиту значи да главни дужник приликом закључења уговора с банком није обезбедио отплату кредита нпр. полисом животног осигурања или неком другом врстом осигурања које, између осталог, могу да покрију и смртни случај. Ти финансијски производи служе као средство обезбеђења кориснику и његовим наследницима у случају наступања нежељеног догађаја.

Међутим, код наслеђивањa обавеза по основу кредита обезбеђеног хипотеком банка има на располагању средство обезбеђења – заложно право на непокретности. У случају да након смрти лица корисника кредита наследници не отплаћују уредно и у потпуности дуг по кредиту, банка је овлашћена да наплату потраживања по кредиту оствари продајом заложене непокретности.

Народна банка Србије саветује грађане који су наследници непокретности под хипотеком да наставе са измирењем редовних обавеза по кредиту како не би дошли у ситуацију да банка целокупно дуговање прогласи доспелим и прода заложену непокретност.

Када наступи смртни случај корисника кредита, потребно је што пре обавестити банку о догађају ради договора у вези с даљом отплатом кредита.

Уколико доспело дуговање по кредиту не буде измирено, банка има право да на доспели дуг обрачуна затезну каматну стопу, што наследнике кредита излаже додатном трошку. Како до тога не би дошло, наследник или наследници имовине корисника треба да контактирају с банком и потпишу уговор о приступању дугу. Након преузимања обавеза по кредиту, корисници могу да изврше превремену отплату кредита или да, уз договор с банком, наставе с редовним измирењем доспелих обавеза до предвиђеног рока отплате.